Een afschuwelijke aanslag in Nice. Niet alleen volwassenen zijn geschokt, ook kinderen. Ze horen, zien en lezen net zo goed het nieuws als volwassenen en krijgen via sociale media vaak meer mee dan de meeste ouders. Er zijn heel veel vragen en nog weinig antwoorden. De komende dagen zullen steeds meer gruwelverhalen en beelden verschijnen. Misschien wel juist daarom mijn advies voor alle ouders, leraren en anderen die met kinderen te maken hebben: praat erover. Tien tips van de Kindercorrespondent.
1) Praten is belangrijk, luisteren nog meer. Elk kind is verschillend en gaat ook verschillend met heftig nieuws om. Stel daarom vragen en laat het kind vooral zelf vertellen. Wat heb je gezien, gehoord of gelezen? Wat vind je ervan? Het kind moet het gesprek leiden. Dat kan informeel tijdens de afwas, maar bijvoorbeeld ook tijdens het middageten. Beter niet vlak voor kinderen gaan slapen. Geef ze de ruimte om zelf te vertellen, laat weten dat jij het belangrijk vindt dat het kind gedachten en gevoelens deelt.
2) Geef emoties en angsten een plek. Het is logisch dat kinderen verdrietig, boos of angstig zijn. Juist daarom is het belangrijk gevoelens te uiten en bespreken. Door over het nieuws te praten, tekenen of schrijven, geven kinderen gebeurtenissen een plek.
3) Benadruk de zeldzaamheid. Onthoud dat dingen die in het nieuws komen, vaak dingen zijn die zelden of nooit gebeuren. Een aanslag, zeker één als deze, komt bijna nooit voor. Mede daarom is het groot nieuws en wordt er overal over gepraat. Er zijn veel cameraploegen, fotografen en verslaggevers in Nice en je ziet er dus veel over op TV en social media. Daarom lijkt het misschien dat het overal gevaarlijk is, maar op de meeste plekken is het hartstikke veilig. Zeker in Nederland.
4) Blijf bij de feiten. Vooral op social media is niet alles wat geschreven wordt waarheid. Kinderen zijn nieuwsgierig en willen vaak heel praktische dingen weten. Beantwoord alleen de vraag die een kind stelt. Als kinderen meer willen weten, gaan ze vanzelf verder vragen. Wie zijn de daders? Dat zijn terroristen; mensen die expres geweld gebruiken, meestal om aandacht te krijgen. Geef eerlijke antwoorden, nuanceer, en stel gerust. Maak het niet dramatischer dan het is, maar ook niet minder erg. Kinderen hoeven niet alle gruwelijke details te weten. Als ze toch iets tegenkomen, laat ze er dan zelf over vertellen.
5) Benoem ook positieve dingen. Als is het soms moeilijk, probeer ook iets te vinden dat geruststelt. Bijvoorbeeld dat bijna alle mensen op de wereld zijn geschokt zijn over de aanslag. Presidenten, koningen, vluchtelingen, boeddhisten, moslims en katholieken.
6) Bied perspectief. Waarom doen mensen zoiets, is een logische vraag. Vaak hebben kinderen zelf al een antwoord, ze weten en bedenken meer dan de meeste volwassenen denken. Als ouder of volwassene hoef je trouwens niet op alle vragen antwoord te hebben. ‘Er is nog veel onduidelijk’, is ook een antwoord. Naar het kind luisteren is vaak al genoeg.
7) Speel een positieve rol, bijvoorbeeld door zelf terughoudend te zijn met het bekijken en delen van (gewelddadige) beelden. Als kinderen geconfronteerd worden met onrecht, willen ze vaak iets doen en hun stem laten horen. Ze kunnen een tekening maken of een verhaal schrijven of een reactie of mening posten op social media. Ook helpt het om te zien of horen wat andere kinderen vinden, bijvoorbeeld tijdens een klassengesprek, in het Jeugdjournaal of Kidsweek en 7days. Zo zien kinderen dat ze niet de enige zijn met angst, boosheid of andere emoties.
8) Filter het nieuws. Wat wil een kind wel zien en wat niet? Vaak kunnen ze dat prima zelf aangeven. Het gaat niet alleen om TV-programma’s, maar ook om Facebook, Twitter en Instagram. Zeker met oudere kinderen kun je samen hun accounts op sociale media filteren, zodat ze bepaalde bronnen niet ontvangen of dat filmpjes niet automatisch opstarten.
9) Kijk minder nieuws. Je hoeft niet alles te volgen. Houd je kind een tijdje weg van het nieuws als je merkt dat het te angstig wordt. Doe dat op een creatieve manier, want verbieden helpt niet, dan wakker je de interesse juist aan. Leg de krant onder op een stapel, of ga toevallig net eten op het moment dat het nieuws begint.
10) Doe ook iets vrolijks! Vergeet niet dat er ook veel leuke dingen zijn om te doen of aan te denken. Doe een spelletje, kijk een leuke film, vertel een vrolijk verhaal en geef elkaar een knuffel. Het helpt en niet alleen voor kinderen. Be Nice.
Andere websites met tips:
www.mediaopvoeding.nl
mijnkindonline.nl
http://jeugdjournaal.nl/artikel/276788-vervelend-nieuws.html
Nieuws voor kinderen:
www.kidsweek.nl
www.jeugdjournaal.nl
Nieuws voor jongeren:
www.sevendays.nl
Meer over kinderen en media in het boek van De Kindercorrespondent: http://www.bol.com/nl/p/de-kindercorrespondent/9200000046418837/
